تحلیل نقش های مثبت دیوها در اوسنه های عامیانۀ خراسان بزرگ
نویسنده
چکیده مقاله:
پیش از ظهور زرتشت، ایرانیان به دو گروه از خدایان (اهوراها و دیوها) اعتقاد داشتند. انتشار آموزه های زرتشت، عامل تقدس زدایی از دیوها در ایران است. اوسنه های عامیانه، گنجینه ای بسیار مهم در شناسایی ویژگی های فرهنگی و چگونگی تکوین بسیاری از باورها و نگرشها در جوامع‌اند. هدف پژوهش حاضر، پاسخ به این پرسش است که آیا اوسنه های عامیانۀ گردآوری‌شده از خراسان ایران و کشورهای همزبان افغانستان و تاجیکستان می تواند نشان‌دهندۀ سیر تحول نگرش جامعۀ ایرانی نسبت به دیوها باشد؟ در برخی از اوسنه های عامیانه، دیوها دارای سجایای اخلاقی هستند؛ مثلاً شخصیتی قدرشناس دارند، به قهرمان داستان کمک می کنند، خوب و خوش‌اخلاق هستند و کارهای تخصصی انجام می دهند. در برخی از داستانهای عامیانه، آدمیزاد به دیوها ظلم می کند و حتی آنان را بدون دلیل به قتل می رساند، در حالی که دیوها به کشتن آدمی رضایت نمی دهند. در بسیاری از داستان ها، تحت تأثیر اصلاحات دینی، نقش منفی به دیو نسبت داده شده، اما داستان هایی که در آن‌ها دیوها ایفا کنندۀ نقش مثبت هستند، نشان از پیروزی خاطرۀ پرستش دیوها بر آموزه های زرتشت دارد.
منابع مشابه
خاتون های شاهنامۀ بزرگ مغولی (تحلیل نقش وجایگاه زنان در شاهنامۀ بزرگ مغولی با رویکرد بازتاب)
با ظهور مغولان (ایلخانان) در ایران، هنر مصورسازی کتاب به‌‌طور رسمی شکل گرفت و از این دوران به بعد این هنر مسیر شکوفایی را پیمود. شاهنامة بزرگ مغولی (دموت)، شاهکار نگارگری عهد ایلخانی، به‌منزلۀ نخستین نسخۀ مصور درباری در دوران ابوسعید بهادر خان، در تبریز تصویرسازی شد و پس از آن به‌تدریج دیگر شاهنامه‌های مصور به‌وجود آمد. حضور چشمگیر زنان در نگاره‌های این نسخه، یکی از نکات متمایز این شاهنامه است...
متن کاملنقش قالی در آیین های سوگواری خراسان
آیین ها و رسوم همواره از عقاید، فرهنگ و تاریخ ریشه می گیرند، مانند آیین های سوگواری که از عقاید کهن بر می خیزند. یکی از سنت های سوگواری در خراسان، پهن کردن قالی بر روی قبر است که هنگام جمع آمدن افراد بر گرد قبر متوفی و در روزهای مناسبتی انجام می شود. قالی نیز به عنوان یکی از اصلی ترین و مهم ترین هنرهای سنتی ایران، وجه دیگر این آیین است که بر اهمیت آن می افزاید. محور و هدف این پژوهش، مفهوم قالی ...
متن کاملتحلیل باران های کوتاه مدت در خراسان
بارندگی یکی از عوامل هواشناسی است که در پروژه‌های عمرانی آبی می‌تواند نقش مهمی را ایفا نماید. در استان‌های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی تعداد 3، 27 و 3 ایستگاه باران‌سنج ثبات به ترتیب با طول دوره آماری بیشتر از 8 سال (مختوم به سال آبی 82-81) مد نظر قرار گرفت. تمامی رگبارهای ثبت شده در این ایستگاهها استخراج شد. کمترین و بیشترین تعداد رگبارها 182 و 525 به ترتیب مربوط به سنگان خواف و مشهد بود. با ...
متن کاملنقش و کارکرد شخصیّتهای دینی – تاریخی در قصّه های عامیانۀ ایرانی
افسانهها و قصّهها بهعنوان شاخهای از ادبیّات عامّه، پیوند خود را با تاریخ و دین حفظ کردهاند و بستری مناسب برای بازآفرینی شخصیّتهای تاریخی و دینی فراهم آوردهاند. این نوشتار مجموعهی چهار جلدی قصّههای ایرانی را به شیوهی توصیفی- تحلیلی مطالعه نموده و به بررسی شخصیّتهای تاریخی-دینی بهکاررفته در این قصّهها پرداخته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که این شخصیّتها در سیونه داستان از مج...
متن کاملنقش قصه گو در پردازش قصه های عامیانۀ آمره
مطالعه و تحلیل علمی جلوه های گوناگون ادبیات عامه موجب درک شایسته تر ماهیت، عناصر سازندة درونی و عوامل تأثیرگذار در پردازش فرهنگ شفاهی می گردد. قصه گویی یکی از کهن ترین اشکال ادبیات شفاهی است. در روزگاران کهن، قصه گوها تاریخ، سنت، مذهب، آداب، قهرمانی ها و غرور قومی را از نسلی به نسل دیگر منتقل می کردند. اصولا قصه زمانی شکل می گیرد و عینیت می یابد که از زبان راوی نقل شود. قصه گو یا راوی خواه ناخو...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 4
صفحات 27- 44
تاریخ انتشار 2019-12-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023